Uşak ili, Türkiye coğrafyasında küçük sayılan illerden biri olsa da Ülke ve Dünya Coğrafyasına yayılmış Uşak dışında yaşayan yüzbinlerce Uşak’lı vardır.  Malum olduğu üzere ilimizin Banaz, Eşme, Karahallı, Sivaslı ve Ulubey olmak üzere 5 ilçesi vardır. Bu ilçelerden her biri il merkezine ortalama 30-40 dakika mesafededir.       Güzel şehrimizin il merkezi öyle güzel bir yerde konuşlanmıştır ki iklim olarak Anadolu’dan batıya doğru Ege bölgesinin başlangıcıdır. Sert olmayan havası, ferah konuşlanması ile sis olmadan aydınlık bir yaşam alanı sunması, bir çok ile hava ulaşımı dahil çok kolay ulaşım imkanları ile esasen günümüzün ve geleceğin gözde şehirlerinden biridir. Bu tespiti üniversitenin inanılmaz büyümesi ve öğrenci talebi ile de yakından görmekteyiz. Uşak Üniversitesi’nin tercih listesi sürekli yükselmekte, şehrimize de önemli ekonomik ve sosyal katkıları olmaktadır.        Şehrimiz 2020 yılına girdiğimiz şu günlerde büyümeye devam etse de onyıllarca önceden başlayan dış göçlere de tanık olmuştur. En baştaki dış göç Almanya ve diğer Avrupa ülkeleri olmuştur. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki fakirlik ve başta Almanya’nın işgücü talebi sonrasında ilimizden de binlerce kişi yurtdışına işçi olabilmek için yasal veya kaçak olarak gitmiş, sonrasında çok çeşitli yollarla yasal işçi sıfatını almış ve yurtdışına yerleşmiştir. 1960’lı yılların sonunda başlayan bu furya sonrasında trenle Almanya’ya giden işçilerimiz izinlerine otomobillerle dönmeye, günümüzde de birçoğu işveren sıfatıyla çok varlıklı olarak kendilerini göstermişler. Ülkemize ve Uşak’a çok önemli yatırımlar ve katkılar yapmışlardır. Bu arada özellikle yolların çok kötü olduğu yıllarda meydana gelen kazalarda bazı dramlar yaşanmış, hepimizi yakından ve derinden çekilen acılarla üzmüştür de. Ülkemizin şiddetle yurtdışından döviz girdisine ihtiyacı vardır, bunu turizm ile aşmaya çalışmakta isekte maalesef gerek terör, gerek turizm politikasındaki bazı yanlışlıklar ve esnafın denetlenmemesi, köşedönücülük anlayışı ile turistlerin tedirgin edilmesi vs sebeplerle turizmden yeterli gelir elde edilmemektedir. Ancak bana göre yurtdışında yaşayan her gurbetçi ailesi en az 50 turiste bedeldir bu anlamda. Zira bir turist ortalama 500 Euro harcamakta iken 1 veya 1,5 aylığına ülkemize izne gelen gurbetçilerimiz düğününden sağlık harcamalarına, avukatına, akaryakıtına, arabasının kaportasını yaptırmaya, inşaatına, termal ve deniz tatiline varıncaya değin yüzlerce kalem harcama yapmakta, bu harcamalar aile başına 5.000 Euro’yu bulmaktadır ve bu harcamalar tatil sektöründe olduğu gibi tek ele değil yüzlerce kişi ve esnafa dağılmaktadır. Bu sebeple de gurbetçilerimiz çok önemlidir. Bilinmesinde fayda vardır, yurtdışındaki gurbetçilerimiz Avrupa’da çok iyi şartlarda yaşamaktadır. Zaman zaman gerek avukatlık mesleği gereği, gerek arkadaş daveti ile Almanya ve çeşitli Avrupa ülkelerine ziyarete gittiğimizde çok iyi ağırlandık, gezdirildik, misafir edildik.           Aynı Uşak’ta olduğu gibi Avrupa’daki Uşaklıların yerleşimi de özellikler arzediyor. Örneğin Uşak’ta Banaz’a yakın mahallelerde Banazlılar, Sivaslı’ya yakın mahallelerde Sivaslılılar, Ulubey yolunda Ulubeyliler, Karaağaç tarafında Gedizliler ve Kulalılar yerleşmiştir, Almanya’da da örneğin Banaz’ın köylerinden ilk Almanya’ya giden Hamburg’a yerleşmiş ise ki Hamburg’a gidenler Hallaçlar ilk köylüler, ardından akrabalarını, arkadaşlarını Hamburg’a götürmüş Hamburg’ta çok yoğun bir Hallaçlar’lı kitlesi oluşmuş. Banaz’ın Karaköse köyünden olanlar Münih’e ilk giden Karaköseli olduğu için Münih’e yerleşmiş, Sivaslılılar da ilk Danimarka’ya ve Norveç’e gittiklerinden Danimarka’ya ve Norveç’e yerleşmişler. Benim az çok gördüklerim bunlar ama bu durumun örnekleri bilenler ve yaşayanlarla genişletilebilir.           Uşak ekonomisine özellikle büyük çaplı sanayicilerin çoğu Karahallı ilçesinde,ndir.Uşak’ın Karahallı ilçesi ile ilgili bir söz vardır ”topalı Erzurum’a yerleşmiş” diye. Karahallı ilçesinden geçerken görürsünüz, Kabristanı çok çok eskidir, eski bir medeniyeti olan Karahallı’lar ticareti iyi bilirler. Uşak ilindeki çoğu varlıklı tüccar ve sanayici Karahallılıdır. İstanbul’da dahi “Karahalılılar Gecesi” düzenleyerek sık sık gündeme gelmeyi ve lobi oluşturmayı bilirler. Bir çok Karahallı’lı da Denizli’de yaşamakta ve ticaret yapmaktadır.         Ulubey ilçesinin nüfusu onyıllardır 5.000’dir. Ulubey ilçesinin bir kısım halkının 28 km. yakındaki Uşak ve İzmir’e olan yerleşimleri sözkonusudur. Esasen özellikle Kanyon gibi büyük bir potansiyele sahip olan Ulubey ilçesinin tamamen sit alanı ilan edilip Şirince ve Safranbolu gibi turizm alanı olarak kullanılması gerektiği görüşündeyiz. Bu arada Ulubey ilçesi Uşak’ta “Döndürme” adını verdikleri börek ile de ün yapmış, Uşak iline renk katmışlardır.            Banaz ilçesinden yurtdışında yaşayanlar çok olduğu gibi özellikle son yıllarda Antalya ili Kumluca ilçesine binlerce Bahadır’lı ve Hatıplar köylümüz giderek hem seracılığı öğrenerek Banaz’a da seracılığı yerleştirmiş ve Banaz ekonomisine katkı yapmış, hem yaşam konforunu arttırmış, hem de var olan fiziksel güç ve becerilerini paraya dönüştürmüştür. Son zamanlarda Banaz ilçesinde 07 plakalı araç sayısının fazlalığı bunun göstergelerinden biridir. Yazıtepe köyü de tarım alanı az olduğundan İstanbul’da Kağıthane bölgesine yerleşmiş, binlerce Yazıtepe’li Kağıthane’de yaşamaktadır. Bazı Banaz’lılar Tekel Fabrikasında çalışmak için İzmir Gümüşpala’ya gitmiş, bir çoğu da Turgutlu’da kiremit fabrikasında çalışmak için Turgutlu’ya gitmiş, yerleşmiştir. Bunun devamı olarak ekonomik olarak da güç oluşturmuşlardır. Banaz dışında onbinlerce Banaz’lı yaşamaktadır. Önceki yıllarda özellikle tütün ticareti sebebiyle sermaye oluşturmuş birçok Eşmeli de İzmir’e en yakın ilçe olmakla özellikle Bornova mevkiine yerleşmiştir.         Görüldüğü üzere çok çeşitli kültürleri tadan ve bu kültürleri acı-tatlı yaşayan, Kurtuluş Savaşına imza atmış Uşak’lılarımız kültürel zenginliği yakalamıştır, bayramlarda Uşak ilindeki trafiğin kilitlenmesi de il dışında yaşayanların ilimize ve ilçelerimize sıla-i rahim anlamında da akın etmesindendir.            Uşak’lı olmakla her zaman gurur duyduk. İlimizi ve çevremizin kültürünü yaşatmak, her yönü ile ileriye taşımak başta Uşak’lılar olarak bizlere düşmektedir. Bu vesile ile 2020 yılının ülkemize ve Uşak’ımıza sağlık, huzur ve mutluluk getirmesini diliyorum. Saygılarımla… 29.12.2019                                                                                                          Av.H.Vadi Dalkılıç-Serra Gülşah Dalkılıç