Doğu Türkistan’da İslam’ın Türkler arasında nasıl ve ne zaman yayıldığı tarihçiler arasında önemli bir tartışma konusundur. Ayrıca bu konu, modern Uygur ulusal kimliğinin de önemli ir parçasıdır. Amerikan tarihçi James A. Millward’ın bu konudaki görüşlerini aktarıyorum (Eurasan Crossroads’tan). Samani şehzadesinin Karahanlılara sığınması ve Artuş’ta cami yapması Batı Tarım Havzası, Karahanlılar aracılığıyla Maveraünnehir İslam Dünyası ile yakından bağlantılı hale geldi. Uygur devleti günümüz Uygurlarına etnik Uygur ismini verirken, Karahanlılar da dinlerinin (İslam) sorumluluğunu büyük ölçüde üstleniyorlardı. Kaşgar bölgesinden yarı efsanevi bir anlatım, Türklerin İslamlaşmasını aşağıdaki olaya bağlamaktadır: Maveraünnehir'deki İrani ve İslami olan Samani devletinin hükümdarının bir erkek kardeşinin, Kaşgar’da Karahanlıların Buğra kolunun bir üyesi olan Oğulçak'a sığınmak istediği söyleniyor. Buğra Han, bu seçkin Samani mültecisini Kaşgar'ın hemen dışındaki önemli bir kervan istasyonu olan Artuş'a vali olarak atıyor. Yeni vali oraya bir cami yaptırıyor. Satuk Buğra Han’ın Müslüman olması Bir süre sonra Oğulçak'ın yeğeni olan Satuk, Artuş'ta kervanları denetlerken, Müslüman tüccarların müezzinin çağrısını (ezan) duyar duymaz, namaz kılmak için tüm işlerini bıraktıklarını fark ediyor. Bu manzaradan çok etkilenen Satuk, bizzat Kur'an okumaya başlıyor. Başka bir versiyona göre Satuk, bir gün avlanırken konuşan bir tavşanla karşılaşıyor ve bu tavşan şeyhe dönüşüyor ve ona şunu okumaya ikna eder: Allah'tan başka ilah yoktur, Muhammed de onun peygamberidir.' Satuk, İslam’ı benimsedikten sonra, amcası Buğra Han ile savaştı ve onu mağlup etti. Sonra, belki de Samanoğulları'nın yardımıyla Balasagun'u aldı ve yaşlı Arslan hanı yerinden etti. Satuk Buğra Han, tebaası arasında İslam'ı teşvik etti. İslami kaynaklara göre, Sincan'da İslamlaşma büyük bir başarıya ulaştı. 960 yılında çok sayıdaki Türkün İslamı benimsemesi. Şeyhler, mutasavvıflar ve tacirler. Satuk'un ölümünden beş yıl sonra, 960 yılında "200.000 Türk çadırının" İslam’ı kabulüyle büyük atılım gerçekleşti. Satuk Buğra Han, Artuş ve Kaşgar bölgesinde saygı duyulan bir figür olmaya devam ediyor. Orada onun mezarı, medresesi ve türbesi, Yakub Beg tarafından yeniden inşa edildi ve vakıflar bağışlandı ve şimdi yeniden inşa ediliyor. Bu geleneksel anlatıma rağmen, Karahanlıların din değiştirmesinin daha yavaş bir şekilde gerçekleşmiş olması muhtemeldir. Müslüman âlim Kalimati, bu dönemde Karahanlı sarayında bir rol oynamış olabilir. Bozkırlardaki şeyhler ve mutasavvıflar ile Müslüman tüccarların her yere nüfuz etmesi de muhtemelen İslam’ı benimsemede önemliydi. Türklerin İslam'ı kabul etmesi dünya çapında tarihi öneme sahip bir olaydı, çünkü Karahanlılar, Samani hanedanını yok etmeye (1000) ve Müslüman Maveraünnehir'in kontrolünü ele geçirmeye devam ettiler. Onlar, İslam dünyasındaki birkaç Türk hükümdar hanedanından ilki olacaklardı.